De Nederlandse beheerder van woningfondsen Credit Linked Beheer in Baarn heeft zich aangesloten bij StiVAD. Credit Linked beheert zeven particuliere woningfondsen, waaronder 2 fiscale groenfondsen, met ruim 3.300 woningen met een waarde van 1 miljard euro.

Credit Linked Beheer is opgericht in 2012, telt zo’n veertig medewerkers en houdt zich bezig met het oprichten, structureren en beheren van vastgoedgerelateerde beleggingsfondsen. Inmiddels heeft Credit Linked Beheer ruim 3.300 woningen aangekocht voor zijn fondsen, waarvan grofweg de helft al is gerealiseerd en de andere helft in aanbouw is.

Deelnemers in StiVAD
Onder de deelnemers van StiVAD bevinden zich institutionele beleggers, woningcorporaties, taxateurs van groot zakelijk vastgoed en accountants. De stichting is in 2010 opgericht door de Vereniging van Institutionele Vastgoedbeleggers in Nederland (IVBN) en startte met zeventien zogeheten founding fathers, met als doel betrouwbare marktreferenties voor betere vastgoedtaxaties.

Aangesloten partijen melden hun beleggingstransacties in het vastgoedbeleggingsregister van StiVAD. Deelnemende taxateurs kunnen deze marktreferenties gebruiken voor de onderbouwing van hun waarderingen op marktwaarde. Eigenaren gebruiken de referenties onder andere voor het motiveren van (des-)investeringsbeslissingen voor beleggingscommissies en commissarissen.

Waardevolle toetreding
Directeur Vastgoed Hans Reijersen van Buuren van Credit Linked Beheer is blij met deze stap. “Door de aansluiting bij StiVAD verbreden wij onze toegang tot referenties. Dit helpt ons bij de onderbouwing van aankoopbeslissingen en tegelijkertijd dragen wij bij aan markttransparantie.”

Markttransparantie
Bestuursvoorzitter Robbert van Dijk van StiVAD is blij met de nieuwe toetreder: “Het is goed om te zien dat ook een financiële instelling als Credit Linked Beheer meer markttransparantie nastreeft. Markttransparantie draagt bij aan betere taxaties en daarmee het beter functioneren van de Nederlandse vastgoedbeleggingsmarkt.”

Over StiVAD
StiVAD is een onafhankelijk, non-profit platform voor het veilig delen van data binnen de vastgoedsector. Aansluiting bij StiVAD biedt deelnemende partijen een voor iedereen zichtbaar bewijs van volledige openheid en transparantie. Door de snelle groei is StiVAD een steeds completere bron voor beleggingstransactiegegevens. Naast de beleggingstransactiedatabase beheert StiVAD ook de Footfall Index Netherlands (FIN), een passanten-index voor winkelcentra en -gebieden.

Een meerderheid van de institutionele woningbeleggers aangesloten bij StiVAD verwacht voor de eerste zes maanden van 2023 een stijging van het bruto aanvangsrendement voor nieuwbouwwoningen naar een niveau tussen 4 en 4,5 procent. Dat blijkt uit de eerste StiVAD Marktmonitor Woningen.

Van de geënquêteerden beheert 55 procent woningen met een gezamenlijke waarde boven 2 miljard euro.

Bron: StiVAD Marktmonitor Woningen 0123

Met de Marktmonitor Woningen wil StiVAD professionele partijen in de vastgoedsector inzicht bieden in het sentiment in de markt voor woningcomplexen. Dit is een aanvulling op de marktreferenties van het omvangrijke StiVAD-register met vastgoedbeleggingstransacties.

Bron: StiVAD Marktmonitor Woningen 0123

 

Woningbeleggers zijn unaniem negatief over de algemene waardeontwikkeling woningbeleggingen in 2023.

Bron: StiVAD Marktmonitor Woningen 0123

 

Zonder uitzondering voorzien de beleggers een daling van de waarde van hun woningportefeuilles.

Genoemde aanleidingen hiervoor zijn:

  • gestegen rente
  • oplopende inflatie
  • regulering van het middenhuursegment
  • beperking van de huurindexatie
  • overallocatie voor vastgoed binnen beleggingsportefeuilles
  • geopolitieke spanningen
  • gedaald consumentenvertrouwen

Bron: StiVAD Marktmonitor Woningen 0123

 

Van de deelnemende woningbeleggers voorziet 55 procent het BAR voor nieuwbouwwoningen in 2023 oplopen naar een niveau tussen 4,0 en 4,5 procent. Ruim een derde van de respondenten ziet het BAR zelfs stijgen naar een niveau tussen 4,5 en 5,0 procent. Eén belegger denkt zelfs dat het BAR boven 5 procent komt te liggen. In 2022 bereikte het mediane BAR voor nieuwbouw in het tweede kwartaal zijn laagste stand met een waarde van 3,6 procent en is inmiddels opgelopen naar 4,2 procent tegen het jaareinde, zo blijkt uit een analyse van het vastgoedbeleggingstransactieregister (VBTR) van StiVAD.

Bron: StiVAD Marktmonitor Woningen 0123

 

De ondervraagde beleggers zijn eensgezind in hun oordeel over de ontwikkeling van de leegwaarden in 2023: die gaan omlaag.

Bron: StiVAD Marktmonitor Woningen 0123

 

Een kleine veertig procent van de deelnemers geeft aan dat zij in de afgelopen maanden overeenkomsten voor nieuwbouw hebben opgezegd of uitgesteld.

StiVAD Marktmonitor Woningen
De StiVAD Marktmonitor Woningen is gebaseerd op een lijst van 10 vragen die werd voorgelegd aan 14 deelnemers met grote woningportefeuilles. Van hen stuurden er 11 antwoorden in. De vragen werden kort voor kerst 2022 voorgelegd, de ingestuurde antwoorden werden op 16 januari 2023 geanalyseerd.

In het register stonden begin januari 2023 5.746 transacties:
* 1.945 woningcomplexen
* 1.243 winkels en winkelcentra
* 1.051 kantoren
* 988 bedrijfsvastgoed
* 367 woonzorgcomplexen
* 36 parkeergarages
* 116 overige

In de voorgaande zes maanden werden 758 nieuwe transacties toegevoegd. De meldingen van de afgelopen 12 maanden tellen tot nu op tot een totaal van 21,52 miljard euro. De waarde van alle transacties in het VBT-register samen beloopt 75,40 miljard euro.

Het volume aan beleggingen in bedrijfsruimten en logistiek gemeten naar overeenkomstdatum daalde in het derde kwartaal  van 2022 met de helft ten opzichte van dezelfde periode in 2021. Dat blijkt uit het register van vastgoedbeleggingstransacties van StiVAD.

Door de daling in het derde kwartaal komt de totale beleggingswaarde voor de eerste drie kwartalen uit op 3,4 miljard euro, -11 procent minder dan in dezelfde periode een jaar eerder. 

Wanneer wordt gemeten naar leverdatum is sprake van een iets kleinere daling ten opzichte van het derde kwartaal 2021 met 21 procent. In die berekening komt het totaal voor 2022 tot en met het derde kwartaal uit op 4,0 miljard euro, tegen een totaal van 3,3 miljard euro voor dezelfde periode in 202, nog steeds een groei van bijna één vijfde.

Bij leverdatum wordt gekeken naar deals die zijn voltooid, bij overeenkomstdatum deels ook naar deals die zijn gesloten voor levering op een datum in de toekomst. Het verschil toont het marktsentiment in de vorm van een stijging of – zoals nu – een daling.

Volume bedrijfsruimtemarkt
naar overeenkomst- en leverdatum

jaar periode naar datum overeenkomst tov jaar eerder naar datum levering tov jaar eerder
2021 kw 1 1,2 mrd 750 mln
kw 2 980 mln 1,2 mrd
kw 3 1,7 mrd 1,4 mrd
kw 4 2,1 mrd 2,0 mrd
totaal 5,9 mrd 5,4 mrd
2022 kw 1 1,3 mrd 9% 1,6 mrd 115%
kw 2 1,3 mrd 27% 1,3 mrd 11%
kw 3 840 mln -49% 1,1 mrd -21%
totaal kw 1-3 3,4 mrd -11% 4,0 mrd 19%

Bron: VBT-register StiVAD

Het mediane BAR van de beleggingen in bedrijfsruimten en logistieke panden waarbij deelnemers in StiVAD betrokken waren daalde in de eerste twee kwartalen nog van 6,0 naar 5,9 procent. Voor het derde kwartaal kon geen boxplot worden getekend doordat er te weinig transacties van StiVAD-deelnemers werden geregistreerd. De getoonde stijging naar 9,1 procent voor het vierde kwartaal staat nog niet vast: nog niet alle transacties in het vierde kwartaal zijn in dit cijfer verwerkt.

Transacties met bedrijfsvastgoed

Bron: VBT-register StiVAD

Het volume aan beleggingen in kantorenvastgoed gemeten naar overeenkomstdatum lag in het derde kwartaal van 2022 57 procent lager dan in dezelfde periode in 2021. Dat blijkt uit het register van vastgoedbeleggingstransacties van StiVAD.

Vastgoedbeleggingen in kantoren hadden tot en met het derde kwartaal een waarde van 2,3 miljard euro, 39% meer dan in dezelfde periode een jaar eerder.

Wanneer wordt gemeten naar leverdatum is sprake van een iets lagere groei ten opzichte van het jaar 2021 met 35 procent. In die berekening komt het totaal voor 2022 tot en met het derde kwartaal uit op 2,6 miljard euro, tegen een totaal van 1,9 miljard euro voor dezelfde periode in 2021.

Bij leverdatum wordt gekeken naar deals die zijn voltooid, bij overeenkomstdatum deels ook naar deals die zijn gesloten voor levering op een datum in de toekomst. Het verschil toont het marktsentiment in de vorm van een stijging of – zoals nu – een daling.

Volume kantorenbeleggingsmarkt
naar overeenkomst- en leverdatum

jaar periode naar datum overeenkomst tov jaar eerder naar datum levering tov jaar eerder
2021 kw 1 480 mln 280 mln
kw 2 650 mln 550 mln
kw 3 2 mrd 1,1 mrd
kw 4 2,6 mrd 3,2 mrd
totaal 5,7 mrd 5,2 mrd
2022 kw 1 630 mln 30% 580 mln 107%
kw 2 770 mln 18% 720 mln 30%
kw 3 850 mln -57% 1,3 mrd 10%
totaal kw 1-3 2,3 mrd 39% 2,6 mrd 35%

Bron: VBT-register StiVAD

Het mediane BAR van de kantoorbeleggingen waarbij deelnemers in StiVAD betrokken waren daalde in de eerste drie kwartalen gestaag van 9,1 via 7,9 naar 7,1 procent. De getoonde stijging naar 9,4 procent voor het vierde kwartaal staat nog niet vast: nog niet alle transacties in het vierde kwartaal zijn in dit cijfer verwerkt.

Transacties met kantoorvastgoed

Bron: VBT-register StiVAD

Het volume aan beleggingen in winkelvastgoed gemeten naar overeenkomstdatum lag in het derde kwartaal van 2022 de helft lager dan in dezelfde periode in 2021. Dat blijkt uit het register van vastgoedbeleggingstransacties van StiVAD.

Na een aanvankelijk goede start bekoelde het enthousiasme van beleggers in het derde kwartaal. Dat kwartaal werd echter nog steeds afgesloten met een plus van 31% ten opzichte van de eerste drie kwartalen van 2021. 

Wanneer wordt gemeten naar leverdatum is sprake van een daling ten opzichte van het jaar 2021 met 36 procent. In die berekening komt het totaal voor 2022 tot en met het derde kwartaal uit op 820 miljoen euro, tegen een totaal van 1,3 miljard euro voor dezelfde periode in 2021.

Bij leverdatum wordt gekeken naar deals die zijn voltooid, bij overeenkomstdatum deels ook naar deals die zijn gesloten voor levering op een datum in de toekomst. Het verschil toont het marktsentiment in de vorm van een daling of – zoals nu – een stijging.

Volume winkelbeleggingsmarkt
naar overeenkomst- en leverdatum

jaar periode naar datum overeenkomst tov jaar eerder naar datum levering tov jaar eerder
2021 kw 1 160 mln 170 mln
kw 2 370 mln 260 mln
kw 3 460 mln 440 mln
kw 4 920 mln 1,0 mrd
totaal 1,9 mrd 1,9 mrd
2022 kw 1 450 mln 179% 410 mln 143%
kw 2 620 mln 65% 640 mln 142%
kw 3 230 mln -50% 290 mln -34%
totaal kw 1-3 1,3 mrd 31% 820 mld -36%

Bron: VBT-register StiVAD

Het mediane BAR van de winkelvastgoedbeleggingen waarbij deelnemers in StiVAD betrokken waren liep in de eerste drie kwartalen op van 6,3 via 7,3 naar 8,9 procent. De getoonde daling naar 8,0 procent voor het vierde kwartaal staat nog niet vast: nog niet alle transacties in het vierde kwartaal zijn in dit cijfer verwerkt. 

Transacties met winkelvastgoed

Bron: VBT-register StiVAD

Het volume aan beleggingen in zorgvastgoed gemeten naar overeenkomstdatum lag alleen in het eerste kwartaal van 2022 hoger dan in hetzelfde kwartaal in 2021. Dat blijkt uit het register van vastgoedbeleggingstransacties van StiVAD.

De achterstand in volume werd opgelopen in het tweede en derde kwartaal. Toen raakte de totale waarde van beleggingen in zorgvastgoed met respectievelijk -27 en -24% achterop ten opzichte van de totalen in dezelfde kwartalen vorig jaar. Voor de eerste drie kwartalen samen daalde het volume van de beleggingen met -4%.

Wanneer wordt gemeten naar leverdatum is er van een daling geen sprake meer en wordt er juist fors meer in zorgvastgoed belegd. In die berekening komt het totaal voor de eerste drie kwartalen van 2022 uit op 820 miljoen euro, een plus van 26 procent ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. Omdat het bij zorgvastgoedtransacties vooral om nieuwbouwprojecten gaat, zal de daling die nu in de cijfers naar overeenkomstdatum te zien is, zich hoogstwaarschijnlijk over ruim een jaar in de cijfers naar leverdatum voordoen.

Bij leverdatum wordt namelijk gekeken naar deals die zijn voltooid, bij overeenkomstdatum deels ook naar deals die zijn gesloten voor levering op een datum in de toekomst. Het verschil toont het marktsentiment in de vorm van een stijging of – zoals nu – een daling.

Volume zorgvastgoedbeleggingsmarkt
naar overeenkomst- en leverdatum

jaar periode naar datum overeenkomst tov jaar eerder naar datum levering tov jaar eerder
2021 kw 1 220 mln 200 mln
kw 2 320 mln 270 mln
kw 3 260 mln 180 mln
kw 4 300 mln 420 mln
totaal 1,1 mrd 1,1 mrd
2022 kw 1 160 mln 84% 200 mln 2%
kw 2 410 mln -27% 340 mln 25%
kw 3 200 mln -24% 280 mln 53%
totaal kw 1-3 770 mln -4% 820 mld 26%

Bron: VBT-register StiVAD

Het mediane BAR van de zorgvastgoedbeleggingen waarbij deelnemers in StiVAD betrokken waren daalde in de eerste drie kwartalen van 9,9 via 5,7 naar 3,4 procent. De getoonde stijging naar 7,3 procent voor het vierde kwartaal staat nog niet vast: nog niet alle transacties in het vierde kwartaal zijn in dit cijfer verwerkt. 

Hierbij moet bovendien worden aangetekend dat de typologieën van zorgvastgoed sterk kunnen verschillen. Het kan om levensloopbestendige woningen gaan, maar bijvoorbeeld ook seniorenhuisvesting of particuliere woonzorg woningen. Rendementen laten zich daardoor moeilijk vergelijken.

Transacties met zorgvastgoedcomplexen

Bron: VBT-register StiVAD

Het volume aan woningbeleggingstransacties gemeten naar overeenkomstdatum lag in het tweede kwartaal van 2022 28 procent onder dat van een jaar eerder. In het derde kwartaal volgde eenzelfde daling. Dat blijkt uit het register van vastgoedbeleggingstransacties van StiVAD.

Deze achterstand na drie kwartalen ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder bedraagt nu 7 procent. 

Wanneer wordt gemeten naar leverdatum slaat de achterstand ten opzichte van het jaar 2021 om in een voorsprong, met een plus van 41 procent. In die berekening komt het totaal voor de eerste drie kwartalen van 2022 op 3,1 miljard euro, tegen 2,2 miljard euro voor 2021.

Bij leverdatum wordt gekeken naar deals die zijn voltooid, bij overeenkomstdatum deels ook naar deals die zijn gesloten voor levering op een datum in de toekomst. Het verschil toont het marktsentiment in de vorm van een stijging of – zoals nu – een daling.

Volume woningbeleggingsmarkt
naar overeenkomst- en leverdatum

jaar periode naar datum overeenkomst tov jaar eerder naar datum levering tov jaar eerder
2021 kw 1* 440 mln 560 mln
kw 2 890 mln 680 mln
kw 3 990 mln 960 mln
kw 4 1,9 mrd 2,0 mrd
totaal 4,2 mrd 4,2 mrd
2022 kw 1 800 mln 84% 1,0 mrd 85%
kw 2 640 mln -28% 870 mln 28%
kw 3 710 mln -28% 1,2 mrd 25%
totaal kw 1-3 2,2 mrd -7% 3,1 mrd 41%

*) Eind 2020 werden veel transacties gedaan met zogeheten ‘Groninger aktes’, waarmee de levering van vastgoed in tijd naar voren wordt gehaald om te besparen op de hogere overdrachtsbelasting per 1 januari 2021. Kwartaal 1 van 2021 kende dan ook relatief lage beleggingsvolumes.

Bron: VBT-register StiVAD

Bij nadere analyse van de markt voor woningbeleggingen blijkt het mediane BAR voor transacties met woningcomplexen gebouwd tussen 1960 en 2022 waarbij deelnemers in StiVAD betrokken waren na een aanvankelijke stijging in het eerste en tweede kwartaal in het derde kwartaal te zijn gedaald naar 3,9 procent. De waarde voor het vierde kwartaal komt uit op 4,6 procent, maar in dit cijfer zijn nog niet alle transacties verwerkt.  

Transacties met woningcomplexen
bouwjaar 1960-2022

Bron: VBT-register StiVAD

Het mediane BAR voor transacties gesloten vanaf 2021 met woningcomplexen met bouwjaar 2021-2026 waarbij deelnemers in StiVAD betrokken waren bleef in het eerste en tweede kwartaal stabiel op 4,3%, maar daalde in het derde kwartaal naar 4%. Voor het vierde kwartaal lijkt het BAR voor deze nieuwe woningen stabiel, maar nog niet alle transacties zijn hierin verwerkt.

Transacties met woningcomplexen
bouwjaar 2020-2026

Bron: VBT-register StiVAD

Het volume aan vastgoedbeleggingstransacties gemeten naar overeenkomstdatum is in het derde kwartaal 2022 met bijna de helft teruggevallen ten opzichte van een jaar eerder. Dat blijkt uit het register van vastgoedbeleggingstransacties van StiVAD.

De achterstand over de eerste drie kwartalen van 2022 ten opzichte van dezelfde periode een jaar bleef beperkt tot -9 procent.

Wanneer wordt gemeten naar leverdatum is er in de eerste drie kwartalen van 2022 geen achterstand, maar juist een groei van +32 procent. In die berekening komt het totaal voor de eerste drie kwartalen van 2022 uit op 12,3 miljard euro, tegen  9,3 miljard in dezelfde periode in 2021.

Bij leverdatum wordt gekeken naar deals die zijn voltooid, bij overeenkomstdatum deels ook naar deals die zijn gesloten voor levering op een datum in de toekomst. Het verschil toont het marktsentiment in de vorm van een stijging of – zoals nu – een daling.

Volume vastgoedbeleggingsmarkt
naar overeenkomst- en leverdatum

jaar periode naar datum overeenkomst tov jaar eerder naar datum levering tov jaar eerder
2021 kw 1* 2,5 mrd 2,0 mrd
kw 2 3,4 mrd 3,1 mrd
kw 3 5,4 mrd 4,2 mrd
kw 4 7,9 mrd 8,8 mrd
totaal 19 mrd 18 mrd
2022 kw 1 3,6 mrd 40% 3,9 mrd 97%
kw 2 3,8 mrd 13% 4,2 mrd 33%
kw 3 2,9 mrd -46% 4,2 mrd 2%
totaal kw 1-3 10,3 mrd -9% 12,3 mrd 32%

*) Eind 2020 werden veel transacties gedaan met zogeheten ‘Groninger aktes’, waarmee de levering van vastgoed in tijd naar voren wordt gehaald om te besparen op de hogere overdrachtsbelasting per 1 januari 2021.

Bron: VBT-register StiVAD

Hotelvastgoed
In de eerste drie kwartalen van 2022 werd volgens de cijfers van StiVAD voor een totaal van 450 miljoen euro aan hotelvastgoed verhandeld.